ABD’nin Ürdün’de bulunan Tower 22 üssüne yönelik dron saldırısı Washington yönetimi tarafından büyük tepkiyle karşılandı. 3 ABD askerinin öldüğü saldırıyı Irak’ta faaliyet gösteren İran destekli Şii milis yapıların yer aldığı ‘Irak’ta İslami Direniş’ çatı örgütü üstlendi. Pentagon dün yaptığı açıklamada, saldırıda Kataib Hizbullah örgütünün izlerinin bulunduğunu, en az 40 askerin de yaralandığını aktardı. Saldırının ardından yaptığı ilk açıklamada ABD Başkanı Joe Biden “karşılık vermeliyiz” derken, Cumhuriyetçi partiden birçok isim güçlü karşılık beklentisinde olduklarını ifade ederek Biden yönetimini yeterli caydırıcılığı sağlayamamakla suçladı. Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise Biden’a “İran’ı vurma” çağrısında bulundu. ABD üssüne yönelik saldırı, İsrail-Hamas savaşının bölgede daha büyük bir çatışmaya dönüşmesi yönündeki endişeleri de arttırdı.
Joe Biden
BIDEN’A YÜKLENDİLER
ABD’nin Suriye ve Irak’tan askerlerini çekme hazırlığında olduğuna dair haberlerin yoğunlaştığı bir dönemde gelen saldırı sonrası çok sayıda Cumhuriyetçi isim Biden yönetimini eleştirdi. Cumhuriyetçi Kongre üyeleri Biden yönetiminin Ortadoğu’daki “hareketsizliğinin, ABD’nin düşmanlarını cesaretlendirdiğini” savunurken, Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham, Biden yönetimine “İran’ı vuralım” çağrısı yaptı. Teksas Senatörü John Cornyn ise doğrudan “Tahran’ın hedef alınması gerektiğini” söyledi.
Lindsey Graham
DENGE ARAYIŞI
Gazze’deki savaşın başladığı 7 Ekim’den bu yana Ortadoğu’daki ABD üslerine yönelik İran destekli gruplar 150’den fazla dron ve roket saldırısı düzenlemiş ancak saldırılar düşük yoğunluklu taciz saldırıları boyutunda kalmıştı. Söz konusu dönemde ilk kez asker kaybeden ABD’de Biden yönetiminin hem bölgedeki çatışmaları tırmandırmamak hem de İran’a net bir mesaj vermek istediği belirtiliyor. Bloomberg’de yer alan bir habere göre Washington yönetimi bu doğrultuda İran’a gizli bir operasyon düzenleyebilir.
GİZLİ OPERASYON
Bloomberg’ün haberine göre Biden yönetimi İran’a verilecek yanıtta iki olasılığı değerlendiriyor. İlk senaryoda ABD’nin İran’ı vuracağı ama sorumluluğunu üstlenmeyeceği bir operasyon düzenleyerek, İran’a açık bir mesaj gönderilebileceğinin değerlendirildiği aktarılırken, ikinci senaryoda ise 2020 yılında İranlı Devrim Muhafızları Generali Kasım Süleymani’ye düzenlenen saldırıya benzer şekilde üst düzey bir İranlı yetkilinin hedef alınabileceği düşünülüyor. Öte yandan Beyaz Saray sözcüsü John Kirby de dün yaptığı açıklamada, İran ile bir savaş istemediklerini ancak saldırıya bir yanıt gerektiğini söyledi.
TRUMP: BEN OLSAYDIM BU SALDIRI OLMAZDI
Bu arada, 2024 seçimlerinde başkan aday adayı olan Donald Trump, Biden’a yönelik, “Birleşik Devletler’e yapılan bu yüzsüz saldırı, Joe Biden’ın güçsüzlüğü ve teslimiyetinin korkunç ve trajik sonuçlarından sadece bir diğeri” ifadelerini kullanarak, “Ben başkan olsaydım, bu saldırı asla gerçekleşmezdi” dedi.
İRAN: BİZ YAPMADIK
ABD “intikam alacağız” açıklamaları yaparken İran, Ürdün’deki saldırıyla bir bağlantısı olmadığını öne sürdü. İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Naser Kenani saldırının arkasında Tahran olduğu iddialarını “temelsiz” olarak nitelendirdi, “bölgesel direniş gruplarının karar ve eylemlerinde” İran’dan emir almadığını söyledi. “ABD’yi bölgede savaşa çekmek isteyen kesimler” olduğunu savunan Kenani, Tahran yönetiminin “bölgenin yeni bir gerilime ve savaşa ihtiyacı olmadığına inandığını” kaydetti. Gazze’deki savaşta Hamas’a destek veren İran, 7 Ekim’den bu yana açıkça İsrail ya da ABD’yi hedef almadı. Ancak Washington yönetimi Suriye ve Irak’ta İran destekli milislerin; Lübnan’da Hizbullah, Yemen’de ise Husilerin saldırılarını İran bağlantılı olarak değerlendiriyor.
‘ÇOK BİLİNMEZLİ’ ÜS
DRON saldırısına hedef olan, Irak, Suriye ve Ürdün’ün kesişim sınırındaki ABD üssü ‘Tower 22’ (Kule 22) hakkında kamuoyunda çok az şey biliniyor. Ürdün topraklarının en kuzeydoğusunda, Suriye ve Irak sınırına yakın bir noktada yer alan üs, stratejik açıdan önemli bir konuma sahip. Tower 22, aynı zamanda Suriye’de DEAŞ’a karşı mücadelede önemli rol oynayan ve şu anda az sayıda Amerikan askerinin bulunduğu El Tanf garnizonunun yakınında bulunuyor. Bu sebeple üssün, El Tanf’taki ABD birliklerini desteklemenin yanı sıra, Irak ve Suriye’deki İran destekli militanlara karşı koymada rol oynadığı değerlendiriliyor. ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM), Tower 22’de “DEAŞ’a karşı mücadeleye destek veren 350 ordu personelinin” konuşlandırıldığını açıklarken, üste hangi tip silahların bulunduğu ve saldırı esnasında tam olarak neyin yanlış gittiği henüz bilinmiyor.
KAFALARI KARIŞTI
ABD’li Wall Street Journal gazetesine konuşan ABD’li yetkililer, 3 askerin ölümüne neden olan İHA’nın engellenememesinin nedenini; “Aynı anda bir ABD İHA’sı üsse dönüyordu, ‘düşman-dost’ ayrımı güçleşti. Bu da kafa karışıklığına yol açtı” şeklinde açıklıyor. İncelemelerin sürdüğü belirtildi.
